జీఎస్టీ పరిహారం లోటు కింద రాష్ట్రాలకు రూ. లక్ష కోట్లు

న్యూఢిల్లీ, ఫిబ్రవరి 23 (న్యూస్‌టైమ్): జీఎస్టీ పరిహార లోటును తీర్చడానికి 17వ వారపు వాయిదా రూ.5,000 కోట్లను ఆర్థిక మంత్రిత్వ శాఖ తాజాగా విడుదల చేసింది. ఇందులో రూ. 4,730.41 కోట్లు 23 రాష్ట్రాలకు విడుదల చేయగా, జీఎస్టీ కౌన్సిల్ సభ్యులైన శాసనసభ (ఢిల్లీ, జమ్మూ, కాశ్మీర్, పుదుచ్చేరి)తో 3 కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలకు (యుటి) రూ.269.59 కోట్లు విడుదల చేశారు. మిగిలిన 5 రాష్ట్రాలు అరుణాచల్ ప్రదేశ్, మణిపూర్, మిజోరం, నాగాలాండ్, సిక్కింలకు జీఎస్టీ అమలు కారణంగా ఆదాయంలో అంతరం లేదు. ఇప్పటివరకు, మొత్తం అంచనా వేసిన జీఎస్టీ పరిహారలోటులో 91 శాతం, శాసనసభతో రాష్ట్రాలు, యుటిలకు విడుదల చేశారు. ఇందులో రూ. 91,460.34 కోట్లు రాష్ట్రాలకు విడుదల చేయగా, శాసనసభతో 3 యుటిలకు రూ. 8,539.66 కోట్లు విడుదల చేశారు.

2020 అక్టోబర్‌లో కేంద్ర ప్రభుత్వం ప్రత్యేక రుణాలు తీసుకునే విండోను ఏర్పాటు చేసింది. జీఎస్టీ అమలు కారణంగా ఆదాయంలో వచ్చే లోటు 1.10 లక్షల కోట్లను తీర్చడానికి ఈ ఏర్పాటు చేశారు. రాష్ట్రాలు, యుటిల తరపున భారత ప్రభుత్వం ఈ విండో ద్వారా రుణాలు తీసుకుంటోంది. 2020 అక్టోబర్ 23 నుండి ఇప్పటివరకు 17 రౌండ్ల రుణాలు పూర్తయ్యాయి. ప్రత్యేక విండో కింద, కేంద్ర ప్రభుత్వం 3 సంవత్సరాల 5 సంవత్సరాల కాలపరిమితితో ప్రభుత్వ స్టాక్‌లో రుణాలు తీసుకుంటోంది. ప్రతి కాల వ్యవధి కింద తీసుకున్న రుణాలు అన్ని జిఎస్‌టి పరిహార లోటు ప్రకారం సమానంగా విభజించారు. ప్రస్తుత విడుదలతో, 5 సంవత్సరాల పదవీకాలంలో రుణాలు తీసుకోవటానికి సంబంధించి పెండింగ్‌లో ఉన్న జిఎస్‌టి లోటు 16 రాష్ట్రాలు, 2 యుటిలకు ముగిసింది. 1వ విడత నుండి జిఎస్టి పరిహారం విడుదల కోసం ఈ రాష్ట్రాలు, కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలు ఆన్‌బోర్డ్‌లో ఉన్నాయి.

ఈ వారం విడుదల చేసిన మొత్తం, రాష్ట్రాలకు అందించిన అటువంటి నిధుల 17వ విడతవి. ఈ మొత్తాన్ని ఈ వారం 5.5924% వడ్డీ రేటుతో రుణంగా తీసుకున్నారు. ఇప్పటివరకు రూ. 1,00,000 కోట్లు కేంద్ర ప్రభుత్వం ప్రత్యేక రుణాలు తీసుకునే విండో ద్వారా సగటున 4.8307% వడ్డీ రేటుతో అప్పుగా తీసుకుంది. జీఎస్టీ అమలు కారణంగా ఆదాయ లోటును తీర్చడానికి ప్రత్యేక రుణాలు తీసుకునే విండో ద్వారా నిధులను అందించడంతో పాటు, ఆప్షన్-1ని ఎంచుకునే రాష్ట్రాలకు స్థూల రాష్ట్రాల దేశీయ ఉత్పత్తి (జిఎస్‌డిపి)లో 0.50%కు సమానమైన అదనపు రుణాలు తీసుకోవడానికి కేంద్ర ప్రభుత్వం అనుమతి ఇచ్చింది. అదనపు ఆర్థిక వనరులను సమీకరించడంలో వారికి సహాయపడటానికి జీఎస్టీ పరిహార లోటును కేంద్రం తీర్చడానికి ఆప్షన్ -1 కోసం అన్ని రాష్ట్రాలు తమ ప్రాధాన్యతనిచ్చాయి. మొత్తం అదనపు మొత్తాన్ని ఈ నిబంధన ప్రకారం 28 రాష్ట్రాలకు రూ.1,06,830 కోట్లు (జిఎస్‌డిపిలో 0.50%) మంజూరు అయింది. జిఎస్‌డిపిలో 0.50 శాతం అదనపు రుణాలు తీసుకోవడం మరియు ప్రత్యేక విండో ద్వారా సేకరించిన నిధులు 19.02.2021 వరకు రాష్ట్రాలు, యుటిలకు చేరాయి.